De handel met voorkennis uit de cryptowereld is een afgeleide uit de aandelenwereld. De lessen die geleerd zijn in die regionen worden beetje bij beetje toegepast in de wereld van cryptocurrency en blockchain.

Dit artikel zal proberen alle ins en outs van de handel met voorkennis te belichten.

• Handel met voorkennis staat ook bekend als insider trading en is verboden bij wet vanwege marktmisbruik
• Bij eerlijke handel gebruiken alle deelnemers aan de markt dezelfde cijfers om tot een beslissing te komen over aan- of verkoop
• De EU heeft de Market Abuse Regulation tegen handel met voorkennis op traditionele financiële markten
• De oprichting van de SEC in de VS kwam direct na The Great Depression en was een gevolg van een short tegen het eigen bedrijf met voorkennis, dat daarna verboden was
• De Securities Act en de Securities Exchange Act uit 1933 en 1934 om de kapitaalmarkt te reguleren zijn nog steeds van kracht
• De wet MiCA van de EU regelt vrijwel alle elementen op het gebied van de handel in cryptocurrency, waaronder handel in crypto met voorkennis
• Bekende fenomenen uit de handel in crypto zijn Pump and Dump en de rug pull
• Bij de listing op een grote exchange van een cryptocurrency is het heel eenvoudig om grote bedragen buit te maken via anonieme wallets als iemand weet wanneer dat gebeurt
• Beheerders van grote wallets voor anderen kunnen met front running flink verdienen als ze zien dat er grote orders gaan plaatsvinden
• Influencers hebben veel mogelijkheden om rijker te worden van hun toehoorders door een rug pull, een pump and dump of andere vormen van voorkennis
• Insiders mogen wel handelen in de aandelen van hun eigen bedrijf, maar dit is aan strakke regels onderworpen
• Bewijzen van handel met voorkennis is erg lastig en daarom gebeurt het ook zo veel, een aantal bedrijven hebben zelfs een reserve voor afkoopsommen fraude!
• De handel met voorkennis zal wel nooit verdwijnen omdat het zo gemakkelijk is om er geld mee te maken, maar als blockchain explorers en crypto detectives beter worden zal het mettertijd wel afnemen

Inhoudsopgave

1. Wat is handel met voorkennis?
2. Wetgeving tegen handelen met voorkennis
3. MiCA wet over cryptocurrency van de Europese Unie
4. Wat is handel met voorkennis crypto?
5. Openbare registers van insider trades
6. Bewijzen van de handel met voorkennis
7. Conclusie

Wat is handel met voorkennis?

Handelen met voorkennis of insider trading betekent dat je meer informatie hebt dan andere marktpartijen over financiële producten, zoals Bitcoin en cryptocurrency , aandelen of obligaties en deze informatie gebruikt om er voordeel mee te behalen. Wettelijk gezien is dit marktmisbruik en strafbaar.

Handelen met voorkennis is verboden, omdat deze informatie gebruikt kan worden om de rest van de marktpartijen te benadelen. Een goed voorbeeld zou zijn als iemand bij een groot beursgenoteerd bedrijf werkt en vertrouwelijke achtergrondinformatie heeft over plannen of cijfers van dit bedrijf die de koers stevig kunnen beïnvloeden en vervolgens snel veel aandelen koopt of anderen tipt.

Wat is eerlijke handel in aandelen en crypto?

Een normale koersopbouw van een financieel product werkt op basis van marktomstandigheden, fundamentele en technische analyse , de wereldeconomie en andere algemeen toegankelijke statistieken. Hele specifieke omstandigheden die niet openbaar zijn die slechts een paar insiders weten kunnen hen groot voordeel opleveren.

De reden dat deze handelswijze verboden is heeft te maken met eerlijke handel en de gevolgen van handel met voorkennis. Als er een kleine groep insiders is die handelt met voorkennis (insider trading) zullen zij steeds rijker worden en voelen de andere handelaren zich benadeeld. Er zullen steeds meer traders uit zulk een markt stappen, zodat de marktkapitalisatie afneemt, het investeringsklimaat wankelt en de handel stokt. Dit kan zelfs de economische groei verlagen.

Wetgeving tegen handelen met voorkennis

Europees is er een wet (de Market Abuse Regulation) tegen de handel met voorkennis, die op 16 april 2014 van kracht werd. Bepaalde groepen worden hiermee extra in de gaten gehouden, zoals directeuren en commissarissen van beursgenoteerde bedrijven die als eerste de boeken in mogen zien van elke afdeling. Op nationaal gebied hebben vrijwel alle landen ook stevige wetten tegen deze praktijken.

Wetten voor experts en medewerkers

Andere groepen mogen ook niet zomaar handelen, omdat voorkennis in hun beroep besloten ligt. Zo kan een expert van een investeerdersbedrijf met enorme portefeuilles voorkennis hebben van een grote investering van een van zijn klanten en net daarvoor zelf een order plaatsen en zich schuldig maken aan front running , hetgeen verboden is.

Bedrijven hebben vaak zelf ook regels om te voorkomen dat ze in aanraking komen met justitie. Zo hebben kwartaalcijfers meestal invloed op de koers van hun aandeel en is er een stille periode van weken voor en na publicatie, waarin medewerkers niet mogen handelen in hun aandelen. Als personeel aandelen koopt van het eigen bedrijf of een gelieerd bedrijf uit hun tak, moet dit gemeld worden en soms zelfs openbaar gemaakt. Veel bedrijven werken ook met een geheimhoudingsplicht voor koersgevoelige informatie. Een medewerker (en soms zelfs ook hun familieleden) mag ook niet aan anderen vragen om financiële producten te kopen.

Aanleiding securities wetten tegen marktmisbruik VS

In de VS bestaan al heel lang wetten tegen marktmisbruik. Na de Great Depression uit 1929 en het instorten van de aandelenkoersen werden er twee belangrijke wetten opgetuigd die nu nog steeds van kracht zijn. In 1933 werd de wet op de kapitaalmarkt gemaakt, de Securities Act. In 1934 volgde nog de Securities Exchange Act, die de regels vaststelde voor uitvoerende organen, zoals brokers, banken en insiders.

Dat is niet zomaar gebeurd. Albert H. Wiggin, de directeur van Chase National Bank, was short gegaan tegen zijn eigen bedrijf en verdiende daar 4 miljoen dollar mee, een enorm bedrag in die tijd. Hij had dus belang bij het financieel vernietigen van zijn eigen bedrijf. Dit was toen nog legaal, al was het publiek woest. Vandaar dat de autoriteiten de regels veranderden tegen deze insider trading exploitaties.

Met de eerste Act werden bedrijven die aandelen uitgeven verplicht om iedereen genoeg openbare informatie te geven zodat een potentiële aandeelhouder redelijkerwijs kan beslissen of het een goede investering is. De Act uit 1934 was verantwoordelijk voor het ontstaan van de bekende SEC (Securities and Exchange Commission uit de VS). In deze wet wordt het geoorloofde gedrag van tussenpersonen geregeld, dat ze secondary trading noemen, dat wil zeggen verhandelen van securities zonder tussenkomst van de originele uitgever ervan. In het kort zeggen deze twee wetten dat het verboden is investeerders te manipuleren en op te lichten.

MiCA wet over cryptocurrency van de Europese Unie

De wet Markets in Crypto Assets (Regulation) van de Europese Unie uit 2023 behandelt ook de regels rondom handelen met voorkennis. Gelukkig hoeven ze het wiel niet echt opnieuw uit te vinden, want de ervaring die wetmakers van de cryptomarkt kunnen lenen van de traditionele autoriteit financiële markten die feitelijk vrijwel dezelfde regelgeving behoeven kunnen ze gebruiken om regels te maken voor de handel in cryptocurrency.

Het is dan ook geen verrassing dat er allerlei elementen uit de Market Abuse Regulation terugkomen in deze wet en dan vooral het gedeelte over de handel met voorkennis.

Bescherming van de trader door MiCA

Rechtstreeks in deze wet staat dat handel met voorkennis en marktmanipulatie is verboden, evenals interne belangenverstrengeling. Influencers mogen ook de koers van een cryptocurrency niet proberen te beïnvloeden. Wie een token uitgeeft is ook verantwoordelijk voor het informeren van afnemers. De autoriteiten kunnen de handel in een cryptocurrency verbieden.

MiCA heeft ook belangrijke elementen tegen scams als de rug pull en pump en dump , dat strafbaar gesteld is. Deze wet heeft vooral veel delen die gaan over veilig en eerlijk handelen in crypto.

Inmiddels hebben veel landen een gespecialiseerde cryptocurrency afdeling bij justitie, die fraude in de cryptowereld beter kunnen traceren en tot actie over kunnen gaan.

Wat is handel met voorkennis crypto?

De handel in crypto is zeer gevoelig voor allerlei frauduleuze constructies, omdat er met behoorlijk anonieme wallets grote bedragen buitgemaakt kunnen worden. Voorkennis is slechts één van de manieren waarmee groot geld binnengehaald kan worden. Omdat het easy money is en het lastig is om te detecteren komt het heel veel voor, maar hoor je er weinig over vanwege de moeilijke bewijslast.

In een wereld die geacht wordt gecontroleerd en draaiende gehouden te worden door decentrale deelnemers komen er steeds meer centrale spelers die transacties mogelijk maken en gevoelig zijn voor de handel met voorkennis en andere fraude.

Wat is de Bitconnect scam?

De bekendste fraude en feitelijk handel met voorkennis is het Bitconnect schandaal. Hierbij deden de organisatoren alsof ze een platform bezaten voor leningen en een “supergoede tradingbot ”. Naderhand bleek het een simpele ponzi scheme te zijn, waarbij nieuwe beleggers de eerdere moesten uitbetalen.

Pump and dump

Een echte klassieker in voorkennis is de pump and dump scheme via speciaal daarvoor gemaakte groepen. Het is een slim spel, waarbij insiders al een tijdje een coin die laag staat in CoinGecko aan het kopen zijn. Als ze genoeg coins hebben verzameld zonder de koers te beïnvloeden om goed te kunnen cashen kondigen ze aan dat binnenkort de pump komt.

Bij de pump moeten de groepsleden allemaal op een bepaalde tijd en datum die coin gaan kopen. Logischerwijs gaat dan de prijs omhoog. Daarom denken onervaren traders ook dat dit moet werken. Wat ze natuurlijk niet weten is dat de insiders al hun coins tegen marktprijs gaan dumpen, als de koers genoeg gestegen is, meestal een minuut of zo nadat ze geroepen hebben dat het spel begonnen is. Zodra de koers na de dump opeens begint te dalen begrijpen de slimste dommeriken dat er met ze gespeeld is en weten ze nu hoe het werkt. Dure lessen!

Coinbase insider trading

Bij een onderzoek uit 2022 naar systematische insider trading op Coinbase door middel van voorkennis van listing van een coin op een grote exchange bleek dat bepaalde individuele wallets continue vóór de listing behoorlijke bedragen investeerden in deze coins. Uit analyse van de openbare blockchain ledger data was op te maken dat toeval uit te sluiten viel.

Rond de 25-50% van alle listings leverden gelijkwaardige resultaten op, waarmee rond de 30 miljoen dollar werd buitgemaakt in trading profits alleen al uit dit onderzoek. Een topman bij Coinbase werd al opgepakt na het doorspelen van voorkennis naar vrienden en familie. De echte wereldwijde resultaten zijn waarschijnlijk schrikbarend veel hoger.

Voorkennis listing grote exchange

Een heel bekende manier om flink te cashen is de voorkennis dat een munt op een grote exchange op de lijst komt te staan van verhandelbare cryptocurrencies. Steevast stijgt de munt in de aanloop en tijdens de listing in koers en de insiders kunnen dan direct hun bag dumpen voor een groot voordeel.

Aangezien blockchains openbaar zijn kunnen verdachte trades eenvoudig gespot worden. Zo weten we niet wie er achter het account zat, maar we weten wel dat een trader in de loop van een week in 2021 voor 360.000 dollar aan Gnosis kocht en 4 minuten na het bekendmaken door Binance dat ze hem op de lijst gingen zetten verkocht deze trader al zijn coins en maakte daarmee rond de 140.000 dollar winst. Het kan bijna niet anders dan dat dit insider trading was.

Dit soort trading komt aan de lopende band voor. De belangrijkste reden hiervoor lijkt me dat er met anonieme wallets kan worden gehandeld, waardoor niemand weet wie er profiteert. Het lijkt er verdacht veel op dat de grote exchanges wellicht niet zelf meedoen aan insider trading, maar dat er wel mensen zijn bij bijvoorbeeld Binance of Coinbase die dingen weten en deze doorspelen aan hun inner circle om samen rijk te worden.

Binance maatregelen handel met voorkennis

Changpeng Zhao, de CEO van Binance, zegt een zero tolerance beleid te volgen en ik geloof hem ook wel, maar tegen dit soort praktijken kan hij ook weinig doen, behalve dan als enige op de hoogte zijn van de nieuwe coins op Binance. Binance heeft een stevig beloningsprogramma opgezet, waarbij tussen de 100.000 en 5 miljoen dollar kan worden verkregen bij informatie over de handel met voorkennis. Dat zijn afschrikwekkend hoge beloningen. Binance draait vaker transacties terug als ze zeker weten dat het om fraude ging.

NFT insider trading

Ook op OpenSea waren er verdachte signalen met betrekking tot NFT’s die op de lijst zouden worden gezet en die insiders van tevoren kochten, zodat ze deze bij listing voor veel meer zouden kunnen verkopen.

Front running prijsmanipulatie

Front running is een manier om geld te verdienen door prijsmanipulatie. Als je weet dat er grote orders op de rol staan van grote wallets kun je door “voorkruipen” een lagere prijs betalen, waarna de grote orders ervoor zorgen dat de prijs omhooggaat en je kunt cashen.

Praktijken van influencers

Een andere veel voorkomende handel met voorkennis komt van de kant van influencers. Zij kopen veel in van een bepaalde cryptocurrency en gaan dan hun volgers aansporen om deze coin veel te kopen, omdat “dit een goede investering is”, maar vooral om er zelf beter van te worden natuurlijk. Vaak kopen hij en zijn vriendjes zich ook in bij een presale en zorgen ervoor dat ze genoeg van de totale supply hebben. Zodra de koers genoeg gestegen is na hun gebruikelijke verkooppraatjes dumpt de influencer en zijn aanhang de complete bag op zijn volgers, die maar moeten zien hoe ze hun geld terugkrijgen.

Een voorbeeld van meme coin manipulatie door een influencer

Een goed voorbeeld van deze praktijken is het promoten van verschillende crypto's door de controversiële social media influencer Andrew Tate. Zoals de meeste influencers beweert hij dat hij geen geld wil verdienen met meme coins maar laten de publieke blockchain data iets anders zien. Blockchain explorers kunnen weliswaar geen namen genereren, maar wel laten zien welke wallets de meeste coins hebben.

Zo promoot hij de meme coin “DADDY” (DADDY Tate), waarvan hij tijdens een livestream 100 miljoen dollar aan cryptocurrency zal verbranden. En ik ben in het geheim de paus! Insiders hebben echter 30% van de totale voorraad aan DADDY coins gekocht bij de presale en daar zal meneer Tate zeer waarschijnlijk bij zitten, gezien zijn eerdere crypto avonturen.

Vóór de promotiecampagne van Andrew kochten deze insiders volgens blockchain gegevens voor een Solana of 30 een substantieel gedeelte van de totale voorraad, die later rond de 50 miljoen dollar waard was. Dit is een bekende truc van de bekendste influencers, waarbij er altijd het gevaar is van een complete dump van deze tokens op hetzelfde moment, waardoor de koers compleet instort.

Bij eerdere promoties van meme coins als RNT en TOPG bereikten deze coins marktkapitalisaties van rond de 50 miljoen dollar, waarbij het vrijwel zeker is dat Tate hiermee veel verdiende en nu weet hoe het spelletje werkt. Vooral bij het lanceren van een eigen coin door een influencer is de bedoeling logisch: zo veel mogelijk geld verdienen. Voorts hebben ze dan ook de middelen, omdat zij in control van de coins zijn en eenvoudig een rug pull kunnen uitvoeren.

Risico kopen coin influencer

Dit is slechts één voorbeeld van de praktijken van influencers die met voorkennis enorme bedragen bij elkaar kunnen kletsen. Het is dan ook geen goed idee om crypto te kopen op basis van verhaaltjes van influencers die vooral hun eigen fortuin willen vergroten. Vaak krijgen ze nog betaald om bepaalde coins te promoten. Er zijn wel allerlei regels voor influencers, maar zo te zien houdt niet iedereen zich daaraan, integendeel.

Gelieerd hieraan is het op de markt brengen van meme coins door beroemdheden. Dit heeft meestal hetzelfde scenario. De beroemdheid en de insiders hebben een groot deel van de coins in hun bezit en verkopen die mettertijd, totdat deze groep al hun coins verkocht hebben en dan stopt de beroemdheid met promoten, waarna de coins snel waardeloos worden.

Openbare registers van insider trades

Insider trades moeten altijd openbaar worden gemaakt en kunnen een goede richtlijn zijn voor anderen om een soort copy trade te doen. Het is dus niet verboden, maar wel aan strakke regels onderworpen om te traden als insider. Deze mensen weten natuurlijk veel over hun eigen bedrijf, maar ook over gelieerde bedrijven uit hun bedrijfstak. Zie je dat insiders hun eigen aandelen verkopen, dan kan dit een sterk signaal zijn dat er iets negatiefs gaat gebeuren met de koers.

Uiteraard kan de verkoop van aandelen ook gebruikt worden om de lopende rekeningen te betalen, want veel hoge functionarissen van bedrijven krijgen ook loon in aandelen. De koop van aandelen is echter meestal een erg sterk signaal, omdat er geen andere reden voor te verzinnen is dan dat deze insiders denken dat de koersen gaan stijgen.

Bewijzen van de handel met voorkennis

Als je de omschrijving van voorkennis zo hoort lijkt het me wel duidelijk dat zoiets bewijzen erg moeilijk is. Het recht werkt nu eenmaal niet zo dat een vermoeden genoeg is om iemand te veroordelen. Meestal moet men iemand vinden die een bekentenis aflegt of duidelijke bewijzen vinden die aantonen dat er is gehandeld met voorkennis. Veel insider trading vindt plaats in de wandelgangen.

Afkopen corruptie voorkennis

Wat daar nog bij komt is dat als een bedrijf of persoon voelt dat een rechtszaak wel eens nadelig voor hem zou kunnen aflopen er simpelweg een afkoopsom wordt betaald, waardoor je bijna nooit hoort over veroordelingen wegens voorkennis. Dit lijkt veel op andere corruptiezaken, waarbij de afkoopsommen al op de rekening staan en ingeboekt als voorziene uitgaven.

De boetes die worden uitgedeeld zijn vrijwel altijd lager dan de winst die ze ermee geboekt hebben, dus dit is een goed businessmodel, waarbij ze zo lang mogelijk doorgaan met verboden praktijken. Vrijwel elke bank is al in het nieuws gekomen met deze strategie, zoals de Libor affaire van de Rabobank, Lehman Brothers en Goldman Sachs. Het Enron schandaal, waarbij veel te positieve cijfers publiek werden gemaakt herinnert ook iedereen zich nog wel.

Een nog onderbelicht onderdeel van dit probleem is dat de mensen die fraude in de gaten moeten houden en de wettenmakers zich zélf bezighouden met frauduleuze activiteiten en de handel met voorkennis tot op het hoogste niveau. Dit probleem is veel groter dan het lijkt.

Bekend geworden zaken handel met voorkennis

Bekende zaken uit het verleden, waarbij de handel met voorkennis bewezen werden zijn onder anderen die van Martha Stewart, Raj Rajaratnam en Ivan Boeksy uit de aandelenwereld. Het komt nog steeds erg veel voor, omdat er zo veel winst mee gemaakt kan worden en zo lastig te bewijzen is.

R. Foster Winans was een van de eerste aandelen influencer. Hij schreef een column “Heard on the street” in de Wall Street Journal, waar hij een enkel aandeel positief of negatief uitlichtte. Deze column was erg populair en aandelen die besproken werden deden vrijwel altijd wat zijn mening vertegenwoordigde. Later bleek dat hij samenwerkte met brokers, die van tevoren wisten wat hij ging posten, waarna ze hem een percentage van de winst gaven. De SEC veroordeelde hem naderhand in een lastige rechtszaak.

Conclusie

Voorkennis bij de handel in crypto en aandelen is een hardnekkig fenomeen, omdat er erg veel geld mee verdiend kan worden en bewijzen lastig te vinden zijn.

Als handelaar in crypto kun je de meeste frauduleuze constructies nog wel ontwijken, maar je kunt je er nooit helemaal aan onttrekken.

Voor het grootste gedeelte maakt de handel met voorkennis helemaal niks uit voor de individuele trader, maar insiders kunnen wel grote bedragen buitmaken.

De handel met voorkennis is een smet op de cryptowereld, maar is lastig te bestrijden vanwege het centrale karakter van tussenpersonen bij transacties en de anonimiteit van wallets.

Naarmate crypto detectives slimmer worden en wallets minder anoniem zullen deze praktijken wel gaandeweg minder vaak voorkomen.