Hoe werkt een order book crypto
- 15 minute read
Een order book toont alle openstaande orders van kopers en verkopers van een cryptocurrency en in welke volumes. Zo kun je snel zien of er veel liquiditeit is in de coin waar je interesse in hebt, maar ook of de volumes in de weg zitten door buy of sell walls.
In dit artikel gaan we dieper in op het order book, zodat je beslagen ten ijs komt als je er mee gaat werken.
- Het order book is overgenomen van de aandelenhandel en is tegenwoordig volledig digitaal
- Volumes in een order book geven support en resistance en de liquiditeit aan, wat voor day traders essentieel is
- Met een geaggregeerd order book krijg je een overzicht van de liquiditeit op alle exchanges samen, dit kan vooral handig zijn bij Bitcoin, de marktleider en marktmaker
- Het verwerkte order book zit in de candlesticks, waarbij een groene aangeeft dat er meer gekocht is en de koers gestegen en een rode het omgekeerde
- Gebruik nooit afgeronde bid of ask koersen, want dan sluit je achteraan aan in een zelfgekozen wall
- Als je eerst technische analyse doet en dan in het order book gaat kijken op welke plek je wilt instappen is dat een prima plan
- In een order book kun je meestal gebruik maken van een limit order, stop loss, market order, iceberg order, take profit order, trailing stop order en voor de grote investeerders Over The Counter om het order book te omzeilen en de koers niet te beïnvloeden
- Op een DEX is het order book vaak verborgen en heb je beperkte mogelijkheden bij het openen van een order
- Het order book is essentieel voor day traders, voor swing traders en andere langere termijn investeerders is het slechts op 1 moment interessant
- Trading bots en market makers zorgen voor hoge liquiditeit
- Koopmuren en verkoopmuren zijn hoge volumes in het order book die eerst verwerkt moeten worden voordat de koers beweegt, afgeronde getallen zijn vaak "natuurlijke" barrières en tellen ook als een muur
- Walls worden vaak door investeerders met veel coins gebruikt voor manipulatie van de koers in hun eigen voordeel
Inhoudsopgave
- Wat is een order book crypto?
- Hoe werk je met een order book?
- Een order book op een DEX
- Het belang van een order book
- Wat zijn koop en verkoop walls
- Persoonlijk order book
- Conclusie
Wat is een order book crypto?
Het order book is overgenomen van de aandelenmarkt en werkt precies hetzelfde. Een tussenpersoon als een exchange of broker brengt vraag en aanbod bij elkaar. Handelaren kopen en verkopen feitelijk van elkaar via het order book. Gelukkig hoeven we niet meer te roepen op een exchange als Wall Street en met handgebaren duidelijk te maken dat we willen kopen of verkopen. We zitten ontspannen achter een computerscherm.
Digitaal order book
Een order book is tegenwoordig een digitaal overzicht van hoeveel investeerders een financieel product willen kopen en tegen welke koersen. Order books worden ook gebruikt om de koers van een cryptocurrency op een organische manier te bepalen, waarbij de huidige koers op alle exchanges gebruikt wordt om de gemiddelde koers te bepalen en bijvoorbeeld te vermelden op CoinGecko. Er zijn meerdere varianten van een order book.
Volume order book
In een volume order book (depth chart) kun je de spread zien, een lijst van alle bid (groene buy orders) en ask (rode sell orders) prijzen, gegroepeerd in prijsranges. Zo kun je in één oogopslag zien of er meer vraag is dan aanbod, doordat een van de twee hoge volumes weergeeft die dichter bij de huidige koers liggen. Dit kan handig zijn om te weten of de kans groter of kleiner is dat de koers stijgt of daalt. Vooral day traders kunnen hier iets aan hebben.
Koers order book
Ook kun je in een koers order book zien voor welke precieze prijzen een cryptocurrency over de toonbank zal gaan bij een fluctuerende koers en in welke volumes. Zijn er enorme hoeveelheden buy orders en sell orders rond de huidige koers dan is de kans groot dat deze cryptocurrency zijwaarts gaat bewegen. Zie je dat er nauwelijks aanbod is en veel vraag, dan is de kans dat de koers gaat stijgen erg hoog. Bovendien kun je daar zien welke koersen populair zijn, zoals afgeronde prijzen, zodat je zelf een koers kunt kiezen waar weinig concurrentie op is.
Diepte in een order book
In een order book met vraag en aanbod en de koersen die erbij horen kun je ook zien welke impact handel gaat hebben. Als er veel potentiële kopers voor een crypto zijn rond de marktkoers en in hoge volumes, zal de koers moeite hebben om te stijgen vanwege hoge liquiditeit . Vooral de volumes bepalen de wijzigingen in koers. Zijn er veel biedingen in lage volumes, dan ben je er zo doorheen en kan de koers verder stijgen. Worden er hoge volumes aangeboden dan geldt hetzelfde, maar dan gaat de koers minder snel zakken. Een handelsboek werkt echter op de zeer korte termijn.
In een order book kun je ook de liquiditeit van een crypto bekijken. Zie je dat vraag en aanbod naadloos aansluiten bij de huidige koers en in voldoende volumes dan is er sprake van een zeer liquide crypto. Zie je dat vraag en aanbod ver uit elkaar liggen en dat de huidige koers 1 euro is en er slechts orders staan op 0,75 en 1,25 in lage volumes, dan is deze coin erg illiquide. Je kunt hem nog niet eens kopen of verkopen tegen de huidige marktprijs. Dit zie je vaker bij cryptocurrency met een lage market cap . Bij lage liquiditeit kunnen ook de transactiekosten stijgen.
Geaggregeerd order book
Een ander soort order book is een geaggregeerd order book. In zulk een order book krijg je een overzicht van vraag en aanbod op meerdere platforms tegelijk. Meestal moet je hiervoor een speciale app downloaden. Vooral voor belangrijke cryptocurrency als Bitcoin kun je zo veel dieper kijken in vraag en aanbod en zien welke kant meer gewicht heeft: vraag of aanbod. Dit kan erg handig zijn voor handelaren met een gelimiteerde trade horizon, zoals day traders met een horizon van minuten tot uren. Op basis hiervan kun je ook een inkoopmoment bepalen voor altcoins , omdat Bitcoin de marktleider is en de richting van de markt bepaalt.
Candlestick chart
Het verwerkte order book kun je zien in een candlestick chart. Je ziet daar hoeveel er per dag aan volumes is verwerkt en of de koers is gestegen of gedaald. Als er meer verkocht is dan gekocht zal er een rode candlestick zijn en een groene als er meer gekocht is. De dagelijkse grafiek is de meest gebruikte, zodat je een beetje uitzoomt om de trend te bepalen. Als je een day trader bent gebruik je ook hier een veel kortere tijdspanne, meestal in minuten tot 15 minuten.
Traden in paren
Het is ook mogelijk om cryptocurrency te verkopen voor een andere cryptocurrency. Dit is slechts aan te raden als je met hele populaire coins werkt, anders is de liquiditeit vaak zo laag dat je order soms helemaal niet uitgevoerd wordt. Ook kan een van de twee coins in het paar rare sprongen maken, waardoor de verhouding zo scheefgroeit dat je order steeds verder op de achtergrond raakt. De beste reden om er toch gebruik van te maken is dat je dan maar één keer fees hoeft te betalen voor het omwisselen.
Hoe werk je met een order book?
Meestal is het geen goed idee om een cryptocurrency te kopen op precies 1, 2 of 3 euro. Dit is iets wat veel mensen doen, waardoor je achter al deze traders moet aansluiten voordat je aan de beurt bent. Het kan best voorkomen dat een aantal van deze traders hun coins kopen, waarna de prijs weer stijgt, waardoor je achter het net vist. Beter is het om 1,01 te bieden of 1.001 als dat kan. Zo betaal je net wat meer, maar ben je de “luie” traders voor.
Het omgekeerde geldt natuurlijk ook. Als je crypto wilt verkopen zet je een sell order tegen een koers van 0.99 of 0.999 en niet tegen 1. Dezelfde logica geldt bij het verkopen ook. Het is gewoon zonde als je net te laat bent om je coins te verkopen of kopen en de zaak loopt uit de hand en je krijgt je coins niet meer verkocht of je moet ze kopen tegen een veel hogere koers.
Technische analyse crypto
Orderboeken geven handelaren weliswaar belangrijke informatie over huidige potentiële koersbewegingen en zijn handig om je trade een plekje te geven, maar ze zijn te beperkt om er je investeringsmoment op te baseren. Als je een cryptocurrency wilt kopen of verkopen is het handig om eerst een technische analyse te doen met behulp van indicatoren, zoals Bollinger Bands of Moving Average, om het momentum en de markttrend te bepalen. Daarna ga je pas in het order book kijken waar je een trade wilt plaatsen op basis van een gaatje in het order book.
Limit orders
Als je een order in het order book gaat zetten heb je een aantal mogelijkheden. Veruit de meest gebruikte order is de limit order, waarbij je een specifieke prijs ingeeft waarvoor je de cryptocurrency wilt kopen. Met een limit order beperk je de aan- of verkoopprijs tot de enige waarvoor je bereid bent in actie te komen. Als je nog slippage opgeeft ben je van plan een coin te kopen voor een bepaalde koers met een klein percentage extra, voor als je order slechts gedeeltelijk kan worden gevuld.
Stop loss orders
Er zijn tegenwoordig bij veel exchanges en brokers een aantal extra opties om een trade in het order book te zetten. Zo is een belangrijke handeling het zetten van een stop loss. Stel je hebt een coin gekocht voor 0.999 euro en je wilt het maximale verlies beperken, dan kun je een stop loss zetten, zodat als de koers onverhoopt daalt tot bijvoorbeeld 0.901 de stop loss getriggerd wordt en je maar rond de 10% kunt verliezen op je investering. Vooral in tijden van bear markets is dit een essentiële strategie, omdat de koersen dan hard kunnen dalen. Natuurlijk is het aankopen van crypto in een bear market meestal niet handig, maar de overgang van bull naar bear market is nooit precies te voorspellen.
Market order
Wat sommige traders doen is een crypto aankopen voor de marktprijs. Dit is nooit een goed idee. Het is te vergelijken met op een marktplein gaan staan en te roepen dat je iets koopt tegen elke prijs. Dat gaat je geld kosten! Als je tegen de marktprijs koopt, koop je niet alleen voor de huidige koers, maar ook voor elke hogere koers, totdat je order helemaal gevuld is. Dat kan veel extra geld kosten. Hetzelfde geldt natuurlijk voor verkopen tegen de marktprijs. Dat kan veel minder opleveren.
Take profit, iceberg, trailing stop orders
Er zijn nog andere hulpmiddelen te vinden op veel exchanges. Ze kun je take profit instellen om winsten te nemen, zodat je winsten niet laat verdampen door hebzucht of hoop. Je hebt ook nog iceberg en trailing stop, met een beetje geluk. Iceberg wordt gebruikt om grote orders in stukjes in een hidden order te plaatsen, zodat er minder markt impact is op de koers. In het order book zie je dan bijvoorbeeld 1/15e van het totaal aan zichtbare orders en de rest zijn hidden orders. Stiekem, hoor!
Een trailing stoporder gebruik je om verliezen te beperken, maar winsten mogelijk te maken. Als je een coin koopt voor 5 euro en je zet een trailing stop op 4,50 dan wordt de coin verkocht bij een daling naar 4,50. Als de coin echter stijgt naar 10 euro en daarna daalt naar 9,50 wordt hij pas verkocht. Trailing geeft dus een precieze hoeveelheid in fiatgeld of stablecoins aan die nodig is qua stijging of daling, waarna de coin wordt verkocht.
Over The Counter
Een manier om het order book helemaal te vermijden zijn Over The Counter (OTC) orders. Hierbij koop je een bepaalde cryptocurrency van de exchange of van market makers zonder dat je de order ooit in de markt plaatst. Dit gebeurt vaak bij hele grote orders, bijvoorbeeld als de ene exchange van de andere koopt of bij institutionele beleggers en grote investeringsfondsen als BlackRock en Grayscale .
Sommige platforms hebben helemaal geen order book en werken met direct trading (peer to peer), maar dit is een ineffectieve manier als het gaat om liquiditeit en kosten.
Een order book op een DEX
Er zijn ook exchanges waar dit allemaal niet kan, zoals een DEX (gedecentraliseerde exchange). Als je geen limit prijs of stop loss kunt bepalen zul je dus aanwezig moeten zijn op de exchange als de koers van de cryptocurrency die je op het oog hebt precies staat waar je hem hebben wilt. Dat is natuurlijk niet handig in een volatiele markt als cryptocurrency. Morgen kan alles anders zijn en zijn je coins niks meer waard of is die coin ontploft en moet je er veel meer voor betalen.
Mempool DEX
Een ander aspect is dat je meestal niet kunt zien welke orders er allemaal staan. Een DEX gebruikt een mempool, waarin alle orders die open staan worden bijgehouden. Om deze mempool te bekijken moet je hem echt op gaan zoeken. Dit is nogal omslachtig. Op een DEX krijg je ook nog te maken met front running door bots .
Front running
Als je op een DEX handelt moet je niet alleen een prijs intypen waarvoor je het token wilt kopen, maar ook hoeveel gas fees en slippage je bereid bent te betalen. Een bot kan dit zien en meer gas fees bieden, waardoor zijn order eerder uitgevoerd wordt. Zodra hij voorgekropen is (front running) verkoopt hij de tokens aan jou voor jouw maximale slippage en steekt de winst in zijn zak. Dit gebeurt niet op centrale exchanges, omdat dit verboden is. Op een DEX moet je gewoon met veel meer dingen rekening houden en moet je veel meer soorten fees betalen.
Atomic swaps
Je kunt ook gebruik maken van atomic swaps om zodoende de tussenpersoon uit te schakelen. Via een smart contract kun je op deze manier peer to peer tokens uitwisselen tegen een vooraf afgesproken koers. Je omzeilt zo het order book en betaalt veel minder fees. Het is wel wat technischer van aard.
Het belang van een order book
Een order book is erg handig om snel te zien op welke koers een cryptocurrency staat, hoe hoog de liquiditeit is, welke volumes er in vraag en aanbod zitten en hoe de koers zich op korte termijn (uren tot een dag) meer dan waarschijnlijk zal gedragen.
Day trading met een order book
Vooral day traders kunnen hiermee hun koopmoment bepalen. Als je bijvoorbeeld een crypto wilt kopen voor 1 euro en je wilt hem verkopen voor 1,03, maar er zit heel veel volume in de range 1-1,03, dan is het wellicht niet het beste moment voor zulk een day trade. Het beste moment zou zijn als de koers waarschijnlijk zal stijgen (veel vraag), maar dat de volumes in aanbod laag zijn, omdat je dan sneller bij je targetkoers bent.
Swing traden met candlestick charts
Als je een langere trade horizon hebt, zoals bij swing traden, dan is de daily candlestick chart een stuk handiger. Daarmee kun je in één oogopslag zien welke trend er is in de markt en waar support en resistance zitten. Zo kun je het inkoopmoment bepalen, je stop loss (onder de support) en de koersen waarbij je winst neemt (onder de resistance).
Trading bots
Een order book is ook handig voor handelsbots en market makers. Een handelsbot kun je meestal zo instellen dat je een range bepaalt en daartussen probeert winsten te pakken. Aan de hand van het order book kan een handelsbot dan bijvoorbeeld een token kopen met een range van 2% omhoog en omlaag. Als de koers 1 is, dan koopt de bot in voor 0,98 en verkoopt voor 1,02. In order books zie je deze truc veel voor komen.
Wat zijn market makers?
Ook market makers gebruiken het handelsboek zo. Dit zijn professionele beleggers die kijken of er meer vraag dan aanbod is. Als er meer vraag is zullen zij een token kopen voor rond de huidige prijs en er een kleine marge op willen maken. Dit is zeer goed mogelijk, aangezien er meer vraag is. Zij kopen dan bijvoorbeeld een token voor 25 euro en verkopen hem weer voor 25,15. Dit is wel een hele kleine marge, maar als je het in hoge volumes doet en als ze non stop orders zetten kunnen de winsten flink oplopen. Meestal betalen deze market makers ook weinig tot geen handelskosten, waardoor het winstgevend blijft.
Market makers kunnen ook organisaties zijn die letterlijk de markt maken, door liquiditeit te leveren voor exchanges. Zij blijven constant aankopen doen tegen de vraagprijs en verkopen tegen de aanbodprijs en zorgen zo niet alleen voor liquiditeit, maar maken zelf ook hele kleine marges op een constante basis, waardoor de markthandel vloeiender verloopt.
Wat zijn koop en verkoop walls
Je komt ze vaker tegen: de koop of verkoop walls of muren. Het worden walls genoemd, omdat ze een muur lijken waar je eerst overheen moet komen om verder te kunnen. Bij technische analyse worden deze muren vaak de support en de resistance genoemd.
Verkoopmuur of sell wall
Een verkoopmuur is een enkele transactie of meerdere transacties met zeer hoge volumes. Als iemand van plan is om 1 miljoen Bitcoins te gaan verkopen tegen een bepaalde koers kun je wel spreken van een sell wall. Al die coins moeten immers eerst verkocht worden, voordat de koers verder kan stijgen.
Een logisch gevolg van een sell wall is dat de prijs gaat zakken. Er is immers enorm veel aanbod bij een bepaalde koers. Traders die meer willen hebben voor hun Bitcoin zitten eindeloos te wachten tot die 1 miljoen eindelijk verkocht zijn. Vaak zie je dan dat traders eieren voor hun geld kiezen, uit angst dat de koers door die muur zal gaan dalen en doordat ze hun Bitcoin gaan verkopen voor minder dan de wall gaat de koers ook daadwerkelijk dalen.
Koopmuur of buy wall
Het omgekeerde gebeurt bij een buy wall. Als de koers van een cryptocurrency overboden wordt in hoge volumes is het logisch dat de prijs binnenkort gaat stijgen naar deze bepaalde koers en daarna zullen andere handelaren hoger gaan bieden volgens dezelfde logica. Je kunt natuurlijk minder dan de muur gaan bieden, maar dan moeten eerst al die coins uit de buy wall opgekocht zijn, voordat jij aan de beurt bent.
Cumulatieve walls zie je vaak bij afgeronde bedragen als 1 euro, 10 euro, 100 euro. Daarom is het ook geen goed idee om je daarbij aan te sluiten, zoals gezegd, en iets meer te bieden of iets minder te vragen.
Wat is een pump and dump scheme?
Een wall kan ook gebruikt worden door whales, die enorme hoeveelheden coins hebben van een bepaalde crypto, met als doel om de prijs te manipuleren. Zo kan hij de prijs opdrijven door een buy wall of de prijs laten zakken door een sell wall.
Een van de manieren om deze truc te gebruiken is de pump and dump scheme , waarbij hij geleidelijk steeds meer van een crypto koopt zonder veel prijsimpact, waarna hij een mega sell order neer zet. Als de prijs genoeg gestegen is dumpt hij zijn hele bag en koopt hem wellicht later weer in voor een veel lagere prijs. Dit gebeurt meestal bij coins met minder market cap, omdat het anders te veel kost om het uit te voeren.
Beschermen van een investering met een wall
Een andere manier om een wall te gebruiken is om je investering te beschermen. Als je bijvoorbeeld short (met hefboom en onderpand gokken op een dalende koers) bent gegaan op een cryptocurrency en je investering dreigt geliquideerd te worden kun je een buy wall neerzetten om te voorkomen dat de koers zo ver stijgt dat je veel geld kwijt bent. Met een beetje geluk gaan mensen dan de coin verkopen en daalt de koers, zodat je snel je verlies kan beperken of zelfs winst maken. Dit kun je natuurlijk alleen doen als je genoeg fondsen hebt om het uit te voeren.
Persoonlijk order book
Als je alle trades die je maakt in een order book zet, kun je af en toe bestuderen wat je in het verleden hebt gedaan. Zo kun je bekijken welke handelingen succesvol waren en welke je verlies hebben opgeleverd.
Een persoonlijk order book of handelsdagboek kan je helpen om een betere trader te worden door van je fouten te leren en je successen proberen te herhalen.
Conclusie
Order books zijn vooral voor day traders een onmisbare tool, omdat een order book vraag en aanbod en volumes weergeeft. Door hiervan slim gebruik te maken kunnen hun resultaten een stuk beter worden.
Wie op korte termijn cryptocurrency wil verkopen kan in een order book een gaatje vinden met weinig concurrentie, zodat als de koers die hoogte raakt je de coins ook direct kwijt bent.
Wie een wat langere tijdshorizon heeft kan de daily candlesticks gebruiken om swing trades uit te voeren.
Wie het order book goed begrijpt zal zijn orders slimmer plaatsen, hetgeen hem in de loop van de tijd aardig wat op kan leveren.